Khi nhắc đến những dòng rượu mạnh, chúng ta chắc chắn không thể bỏ qua Cognac – thức uống cực kỳ sang trọng và lịch lãm của Pháp. Nơi bạn sẽ được đắm chìm trong hương vị tinh tế, êm dịu và phức tạp, được tạo nên từ sự kết hợp hoàn hảo giữa truyền thống lâu đời và kỹ thuật sản xuất hiện đại. Hãy cùng Ánh Vang tìm hiểu sâu hơn các loại rượu Cognac trong bài viết dưới đây nhé!
1. Rượu Cognac là gì ?
Rượu Cognac là một loại rượu mạnh (brandy), mịn và phức tạp với nồng độ cồn ít nhất 40% được sản xuất tại Cognac, miền Tây nước Pháp. Chúng được tạo ra bằng cách chưng cất 2 lần từ rượu vang trắng và ủ trong thùng gỗ sồi Pháp tối thiểu 2 năm.
Trong đó chính phủ Pháp đã ban hành quy định rằng chỉ những chai rượu mạnh được sản xuất tại Cognac với phương pháp nấu rượu của nơi đây mới được gắn mác Rượu Cognac. Chính vì vậy, tất cả mọi chai Cognac đều là rượu Brandy nhưng không phải chai Brandy nào cũng được gọi là rượu Cognac.
2. Nguồn gốc ra đời của rượu Cognac
Vào thế kỷ 17, lo lắng rằng nước nho lên men sẽ bị hỏng trong hành trình dài, các thương gia Hà Lan đã sáng tạo ra phương pháp chưng cất, vô tình tạo ra một thức uống có hương vị nho mượt mà và hấp dẫn. Từ đó, Rượu Cognac bắt đầu hành trình phát triển của riêng mình.
Trải qua nhiều thế hệ, các loại rượu Cognac không ngừng hoàn thiện hương vị, phong cách và quy tắc sản xuất. Nhờ sự độc đáo và tinh tế, Cognac đã trở thành niềm tự hào của nước Pháp và lan tỏa hương vị của nó đến khắp nơi trên thế giới.
3. Nguyên liệu tạo nên rượu Cognac
Rượu Cognac được tạo ra từ rượu vang trắng sau hai lần chưng cất, đòi hỏi nguyên liệu đầu vào phải có độ khô và axit cao. Do đó, không phải giống nho nào cũng có thể làm nên hương vị Cognac hoàn hảo.
Ba giống nho chính được sử dụng làm “rượu nền” cho Cognac là Ugni Blanc, Colombard và Folle Blanche. Chúng chiếm 90% sản lượng nho, 10% còn lại thuộc về các giống nho khác như Chardonnay, Folignan, Sémillon,… đã tạo ra loại rượu nhẹ, giàu axit, lý tưởng để chưng cất thành Cognac với hương vị tinh tế.
Hương vị các loại rượu Cognac còn phụ thuộc vào 6 khu vực trồng nho nổi tiếng trong vùng Cognac: Grande Champagne, Petite Champagne, Borderies, Fins Bois, Bon Bois, Bois Cordinaires. Mỗi khu vực sở hữu điều kiện thổ nhưỡng và khí hậu riêng biệt, tạo nên những nét đặc trưng cho nho Cognac.
Tuy nhiên, thời tiết biến đổi, đặc biệt là sự nóng lên toàn cầu, có thể ảnh hưởng đến hàm lượng đường trong nho, dẫn đến thay đổi nồng độ cồn trong rượu.
4. Quy trình sản xuất rượu Cognac
Quy trình sản xuất rượu Cognac được chia làm 3 giai đoạn:
Giai đoạn 1: Quá trình làm rượu vang nền (Base wine)
Rượu vang nền được làm bằng cách nghiền nát và ép nho để chiết xuất ra nước. Nước nho này sau đó sẽ được lên men 2-3 tuần để lượng đường có trong nước ép chuyển hóa thành cồn. Kết quả của quá trình này sẽ tạo ra một loại rượu có nồng độ cồn thấp dao động khoảng 7-8%.
Giai đoạn 2: Quá trình chưng cất rượu vang nền
Sau quá trình lên men đầu tiên, rượu này được chưng cất trong nồi tĩnh hai lần. Nó sẽ được làm nóng khiến các thành phần trong rượu sẽ bay hơi và phản ứng với nhau tạo thành hợp chất mới.
Quá trình này được thực hiện hai lần tạo ra được thành phần cơ bản của Cognac hay còn được gọi là Eau-de-vie với nồng độ cồn khoảng 70%.
Đây chính là một trong những khía cạnh vô cùng độc đáo của việc tạo ra rượu Cognac.
Giai đoạn 3: Quá trình ủ tạo nên rượu Cognac
Sau khi chưng cất hoàn tất, rượu phải được ủ trong thùng gỗ sồi Limousin lớn với dung tích 3500ml trong ít nhất hai năm trước khi bán ra thị trường.
Các thùng rượu sau khi đã đóng kín sẽ được mang xuống dưới hầm – nơi không có nhiều oxi với độ sâu nhất định. Với những hầm sâu, lượng oxi ít ỏi sẽ giúp cho rượu không bị chua.
Quá trình này cũng làm lượng rượu trong thùng hao dần 3-4% trọng lượng. Cũng trong quá trình này cồn sẽ bay hơi dần, nồng độ cồn sẽ giảm xuống còn khoảng 40%.
Cuối cùng, rượu Cognac sẽ được lưu trữ trong các bình thủy tinh lớn (glass carboys) và được sử dụng để pha trộn ra các loại Cognac khác trong tương lai. Mỗi nhà pha chế sẽ có công thức pha trộn riêng để tạo ra hương vị đặc trưng riêng cho mỗi loại Cognac.
5. Phân hạng rượu Cognac
Số năm ủ trong thùng sồi là yếu tố then chốt quyết định thứ hạng và giá trị của các loại rượu Cognac. Đặc biệt, được ủ càng lâu thì chúng càng quý và có giá trị cao. Từ đó mới hình thành 3 bậc phân hạng với dòng rượu này bao gồm:
Đầu tiên, V.S là ký tự viết tắt của cụm từ Very Special – rất đặc biệt. Nếu bạn thấy những chai rượu Cognac mang trên nhãn chai chữ V.S cùng 3 ngôi sao thì đó là dấu hiệu cho thấy đây là những chai rượu rất trẻ với thời gian ủ trong 2 năm. Tuy nhiên, ngoại lệ là những chai Cognac V.S của các hãng rượu lớn như Martell, Remy Martin thì lại được ủ trong thùng sồi 4 năm.
Thứ hai, V.S.O.P là viết tắt của từ Very Special Old Pale. Nếu V.S.O.P xuất hiện trên những chai rượu Cognac thì đây là những chai rượu Brandy được ủ ít nhất là 4 năm trong thùng gỗ sồi.
Cuối cùng, X.O (trong tiếng anh: Extra Old) có nghĩa là lâu năm. Phân hạng này trước năm 2018 còn được gọi là Napoleon. Nếu trên nhãn chai xuất hiện dòng chữ này thì là để chỉ loại rượu Cognac được ủ ít nhất 6 năm trước khi tung ra thị trường.
Tuy nhiên, đến tháng 4 năm 2018, nước Pháp đã sửa đổi chai dán nhãn X.O là những chai Cognac được ủ ít nhất 10 năm. Trong khi ký hiệu Napoleon được dùng để chỉ những loại rượu mạnh ủ tối thiểu 6 năm không đáp ứng đủ tiêu chuẩn của X.O hiện tại.
6. Top 3 các loại rượu Cognac nổi tiếng hiện nay
6.1. Hennessy
Khi nhắc đến các loại rượu Cognac, bạn không thể không nhắc đến Hennessy – thương hiệu đang cung ứng tới 40% sản lượng rượu Cognac trên toàn cầu.
Trong các sản phẩm mà thương hiệu này tung ra thị trường, Hennessy XO được coi là dòng sản phẩm cao cấp nhất và đáng chú ý nhất với sự nổi tiếng đã lan rộng khắp thế giới trong vòng 150 năm qua. Với hương vị mạnh mẽ và sự công phu trong từng chi tiết sản xuất, Hennessy đã tạo nên những dòng Cognac biểu tượng cho nét tinh tế và sang trọng ở thế giới rượu mạnh.
6.2. Hine
Hầu hết những loại rượu Cognac ngon nhất hiện nay đều có lịch sử ra đời từ rất lâu đời, và Hine cũng không phải là ngoại lệ. Thương hiệu này đã có mặt trên thị trường từ năm 1763.
Thương hiệu danh tiếng này đã khắc mạnh dấu ấn trên thị trường nhờ quá trình chưng cất tinh tế và sử dụng nguyên liệu tốt nhất. Chính sự tận tụy với nghệ thuật thủ công đã khai sinh những chai rượu Cognac đậm đà và chất lượng. Có thể nói, Hine luôn là một “tay đua” thứ thiệt trên chặng đường Cognac cao cấp toàn thế giới.
6.3. Martell
Với hơn 300 năm lịch sử hình thành và phát triển, Martell được coi là một trong những nhà sản xuất rượu Cognac lâu đời nhất còn hoạt động.
Mỗi sản phẩm Cognac tinh tế của Martell là minh chứng cho hàng thế kỷ nghệ thuật, với vị ngọt êm ái và đầy thanh lịch. Nổi tiếng với kỹ thuật chế biến thủ công tinh xảo, từng chai rượu ở Martell luôn mang tới sức hút vĩnh cửu, lôi cuốn hội người sành rượu bằng “di sản vượt thời gian”.
Ngoài ra, trên thị trường còn có rất nhiều hãng rượu Cognac chất lượng khác như: Meukow, Kelt, Courvoisier, Remy Martin, Pierre Ferrand, Camus, Frapin,…mà bạn nên thử một lần trong đời.
7. Tips thưởng thức rượu Cognac
Cognac là rượu mạnh có hương vị đậm đà. Có rất nhiều cách phục vụ các loại rượu Cognac nhưng lời khuyên cho bạn là nên uống ở dạng nguyên chất không pha thêm đá hay chất lỏng nào khác.
- Chọn ly uống rượu Cognac: Thông thường có 3 loại ly được sử dụng khi uống rượu Cognac
Ly dạng Tulip: hình dạng giống chiếc chuông, dáng ly thon dài sẽ giúp mùi hương được tập trung hết trên bề mặt rượu.
Ly dạng Balloon: thân to và chân ngắn, bạn có thể dễ dàng truyền nhiệt ở tay vào rượu khi thưởng thức.
Ly dạng Wobble: trông khá giống ly ballon nhưng không có chân. Khi cầm, tay bạn sẽ tiếp xúc nhiều với phần rượu và đem lại mùi vị khá độc đáo lúc uống.
Ngoài ra, bạn cũng có thể sử dụng các ly cocktail hoặc tumbler cho những loại cocktail pha chế từ rượu Cognac.
- Nhiệt độ: Nhiệt độ lý tưởng để thưởng thức rượu Cognac nên dao động khoảng 15-18 độ C. Tránh để rượu quá nóng vì chúng sẽ bay hơi nhanh và mất đi hương vị.
- Rót rượu: Rót một lượng khoảng 25ml vào ly. Hãy giữ phần thân ly trong lòng bàn tay để nhiệt độ từ cơ thể làm ấm rượu trong quá trình thưởng thức.
- Quan sát màu sắc của rượu: Rượu ủ lâu năm sẽ có màu rất đậm và đặc trưng. Việc nâng cao ly ngang tầm mắt sẽ giúp bạn quan sát màu sắc của rượu dễ dàng và chuẩn xác hơn. Ngoài ra, hãy xoay chân, nghiêng ly để kiểm tra độ sánh của rượu.
- Ngửi mùi của rượu: Xoay ly nhẹ nhàng rồi đưa ly lên gần mũi (3-4cm) để cảm nhận mùi hương. Hít một hơi thật sâu sẽ giúp bạn nhận biết các mùi hương trong ly rượu Cognac. Tùy vào độ tuổi mà hương liệu trong rượu sẽ thay đổi tương ứng, nhưng phần lớn là sự hòa quyện của hương vani, hạt và caramel.
- Thưởng thức rượu Cognac: Nhấp một ngụm rượu Cognac và giữ Cognac trong miệng 10-15 giây để nếm càng nhiều các tràn đây và hài hòa của hương vị Cognac. Uống chầm chậm với từng ngụm, từng ngụm rồi cảm nhận hương vị của rượu Cognac. Khi nuốt rượu, hương rượu sẽ hừng hực bốc lên mũi và phần sau còn sót lại trong vị giác của bạn chỉ là sự nhẹ nhàng và dịu ngọt.
8. Lời kết
Thế giới Cognac đầy mê hoặc với vô vàn hương vị tinh tế, từ thanh tao, trẻ trung đến nồng nàn, sâu lắng, đã chinh phục biết bao tín đồ sành rượu trên toàn cầu. Hy vọng với những thông tin về các loại rượu Cognac mà Ánh Vang đã chia sẻ bên trên sẽ giúp bạn tìm được một chai rượu mạnh ưng ý để thưởng thức bên người thân và bạn bè.
Đừng quên theo dõi các bài viết tiếp theo của chúng tôi để cập nhật thêm nhiều kiến thức bổ ích về rượu! Hãy ghé thăm website Ánh Vang để khám phá bộ sưu tập rượu vang nhập khẩu chính hãng từ những nhà làm vang hàng đầu thế giới tại Ý, Pháp, Chile, New Zealand, Tây Ban Nha.
Quý khách có thể liên hệ Hotline/Zalo số điện thoại: 096 3030 356 hoặc liên hệ Facebook Rượu Ánh Vang để được tư vấn và đặt hàng nhanh nhất.